23.03.2021

Dzień lasu za nami

Za nami Światowy Dzień Lasu – niby kolejne z tzw. świąt nietypowych, których dziesiątkami epatują nas codziennie media, ale może to akurat dzień, na który nieco bardziej warto zwrócić uwagę…

fot.: Ala Oswald

Las… Co w nim nadzwyczajnego? Przecież lasy otaczają nas niemal wszędzie – na wsiach, w górach, nad morzem, ale też na obrzeżach miast. Niby jest ich sporo, ale czy aby na pewno wystarczająco dużo? Niestety w skali świata na pewno nie – przecież co roku zalesione obszary choćby wiecznie zielonych lasów wiecznie zielonych gwałtownie się zmniejszają, z uwagi na ich masową wycinkę, ale też zmiany klimatyczne. Wróćmy jednak na nasze podwórko.
Zastanówmy się, do czego potrzebny nam las.

Niewątpliwie lasy stanowią tzw. zielone płuca naszej planety – produkują tlen, którym oddychamy, wychwytując jednocześnie dwutlenek węgla, który wydychamy.
Obszary zadrzewione, zwłaszcza lasy, stanowią naturalne filtry – wyłapując sporą część zanieczyszczeń z powietrza – tym samym m.in. w Polsce ich rola jest nie do przecenienia.
W lasach oraz ich otoczeniu powstaje specyficzny mikroklimat – znacznie korzystniejszy dla naszego funkcjonowania (możemy wspomnieć tu choćby o mniejszych wahaniach temperatur, niż na obszarach niezalesionych czy naturalnej barierze chroniącej nas przed wiatrem).
Warto wspomnieć też o funkcji bioretencyjnej – czyli magazynowaniu w ściółce wody (z jednej strony pozwalając ograniczyć potencjalne zagrożenie powodziowe, z drugiej – podczas suszy, wbrew pozorom stanowiąc rezerwuar wody).
To również środowisko życia ogromnej liczby żywych organizmów, poczynając od bakterii i grzybów, kończąc na najróżniejszych roślinach i zwierzętach – z których każde stanowi przecież niezbędne ogniwo łańcuchów pokarmowych…
Drzewa, szczególnie w zwartej formacji leśnej, mają ogromny wpływ na umocowanie podłoża, tym samym trwałe ukształtowanie terenu – co w Polsce, na naszych często bardzo piaszczystych glebach ma szczególnie istotne znacznie (bez korzeni drzew, dany teren ulegnie błyskawicznej erozji).
Warto wspomnieć również o funkcji rekreacyjnej – ostatecznie spacery po lesie stanowią jedną z najprzyjemniejszych form aktywnego wypoczynku, nie wspominając już o choćby zbieraniu owoców leśnych, grzybów, czy obserwowaniu przyrody.

Oczywiście funkcji lasów, mających ogromny wpływ na życie każdego z nas jest znacznie więcej – wspomnieliśmy tu właściwie o wierzchołku góry lodowej, odwołując się do elementarnej wiedzy każdego z nas. Niby elementarnej, ale chyba nie do końca oczywistej – bo niestety wciąż wielu z nas las, czy bardziej zadrzewione obszary przeszkadzają i usilnie dążą do ich likwidacji…
Lasy teoretycznie należą do zasobów przyrody odnawialnej, niemniej pamiętajmy o tym, iż ich rekonstrukcja – czy powstanie nowego lasu, to proces trwający dziesiątki lat – większość lasów, które podziwiamy wokół nas, z dominującą starą dobrą sosną, ma drzewostan, który liczy sobie około stu lat…